Additive Manufacturing, gemakshalve dikwijls 3D printen genoemd, kan complete waardeketens veranderen. Dat gebeurt niet door simpelweg een AM-machine te kopen en de startknop in te drukken. Additive Manufacturing is namelijk een nieuwe productietechniek voor de industrie. Het vormt de basis voor een nieuwe kijk op waardecreatie op product technisch vlak, duurzaamheid, logistieke-keten-efficiëntie en personalisatie van producten. AM-technologie maakt disruptieve veranderingen mogelijk. Dit vraagt wel om co-creatie met partners, nieuwe verdienmodellen en andere distributieketens.
3D printen beïnvloedt niet alleen de manier waarop producten tot stand komen, het verandert de manier waarop OEM’ers hun business georganiseerd hebben. Precies daarom is Additive Manufacturing geen op zichzelf staande productietechnologie, maar een oplossing die innovatie op veel vlakken mogelijk maakt.
Impact
Technieken
Workflow
Nabewerking
Veiligheid
Additive Manufacturing, gemakshalve dikwijls 3D printen genoemd, kan complete waardeketens veranderen. Dat gebeurt niet door simpelweg een AM-machine te kopen en de startknop in te drukken. Additive Manufacturing is namelijk een nieuwe productietechniek voor de industrie.
1
3D printen is een verzamelbegrip. Hiermee wordt een veelvoud van technieken aangeduid die laagsgewijs onderdelen en producten opbouwen, zowel in metaal, kunststof alsook in technisch keramiek. Internationaal heeft ASTM 7 AM-technieken gedefinieerd waartoe tot nog toe alle printtechnieken herleid kunnen worden. FPT-VIMAG is brancheorganisatie voor productietechnologie in Nederland, inclusief 3D printing. De partner van de Nederlandse maakindustrie haar leden richten zich op industriële productie. Daarom beperken we ons hier tot de AM-technieken die momenteel al (industrieel) worden ingezet.
2
Additive Manufacturing begint bij het design. Omdat 3D printen veel geometrische vrijheid biedt, kan men organische vrije vormen en/of complexe geometrieën maken, die met andere technieken niet maakbaar zijn. Met 3D printen optimaliseert men producten qua gewicht, sterkte en functionaliteit doordat men alleen materiaal gebruikt in het werkstuk waar dit nodig is. Bij 3D printen is het eigenlijk de kunst om zo min mogelijk materiaal te gebruiken. Minder materiaal betekent namelijk lagere kosten bij het printen. Hiervoor zijn verschillende designtools beschikbaar.
3
Een goede 3D printer alleen is niet voldoende om het gewenste eindproduct te bereiken. Het nabewerken van de geprinte producten is minstens zo belangrijk en bepaalt essentiële producteigenschappen voor de finale toepassing. Denk aan een gladder of juist ruwer oppervlak, betere mechanische belastbaarheid, betere esthetiek, verminderde vloeistofopname et cetera. Ook de supportstructuren die sommige AM-technieken nodig hebben, zullen naderhand verwijderd moeten worden. Tot slot zal vaak nog een kwaliteitscontrole plaatsvinden. Daarbij zal bij metalen componenten de aandacht met name uitgaan naar fouten tijdens het printproces en inwendige features. De meest voorkomende post-processing stappen zijn:
4
De FPT VIMAG leden staan voor een veilige werkomgeving, ook als het om 3D-printen gaat. Veilig en verantwoord werken met 3D-printingtechnieken vergt extra aandacht. Het werken met machines brengt risico’s met zich mee, voor de machine zowel als de gebruiker. Machineveiligheid heeft zodoende betrekking op de machine en de gebruiker. Nieuwe machines moeten een CE-keurmerk hebben om te garanderen dat deze veilig zijn, dat de fabrikant de risico’s in kaart heeft gebracht en voldoet aan de machinerichtlijn. Bij 3D printen komen daar aanvullende eisen bij, afhankelijk van de gekozen technologie.
5
Mede mogelijk gemaakt door:
